Robert Waldinger is directeur van de Harvard-studie die mensen van verschillende achtergronden al meer dan 75 jaar volgt over wat hen gelukkig maakt. Na decennia van onderzoek is hij er in zijn TedxTalk heel duidelijk over wat ons gezond en gelukkig houdt: ‘Good relationships keeps us happier and healthier. Period.’
Brené Brown geeft het ook aan in haar Tedx-presentatie: ‘Connection is why we are here. It’s what gives purpose and meaning to our lives’.
Ook als je het vertaalt naar de werkomgeving zie je onderzoek dat het belang van goede relaties aangeeft. Bij het zelfdeterminatiemodel van Deci & Ryan speelt Relatedness (verbondenheid) een belangrijke rol. Het is volgens hen een belangrijke psychologische behoefte van mensen dat er om hen wordt gegeven, dat ze voor anderen kunnen zorgen, dat ze tot verschillende groepen behoren die belangrijk voor hen zijn. Het is niet voor niets dat Plezier & Verbinding één van de pijlers is van ons werkgelukmodel.
Hoe zit het nu met het hebben van een beste vriend op het werk?
Stephen Friedman, adjunct professor bij York University in Canada, onderscheidt vier vormen van vriendschappen op het werk, vrij vertaald:
1. ‘Werkplek-beste vriend’. Dit is een zeer nauwe vriendschap met een collega die wordt gekenmerkt door persoonlijke openheid. Werkplek-beste-vrienden hebben veel respect voor elkaar, tonen vertrouwen en eerlijkheid.
2. ‘Werkplek-goede vriend’. Dit zijn hechte vriendschappen, maar niet helemaal op het niveau van de beste vriend. De meeste mensen in deze relaties willen goede vrienden blijven, zelfs als één persoon de werkplek verlaat.
3. ‘Werkplek-vriendelijk’. Deze relatie heeft enkele van dezelfde kenmerken als hierboven, maar is minder waarschijnlijk om voort te duren buiten het werk. Er is meestal ook minder persoonlijke openheid. Met andere woorden, het is de werkvriend – de persoon waar je mee luncht of koffie drinkt.
4. ‘Collega-bekende’. Dit verwijst naar iemand die je vaak op het werk ziet, maar je interacties met hen beperkt zijn tot het uitwisselen van glimlachen of korte beleefdheden.
Gallup is zeer overtuigd van het belang van het hebben van een Best Friend op het werk. Het onderzoeksbureau heeft al jaren in hun Q12 (hun engagement survey) de stelling opgenomen ‘I have a best friend at work’. Recente gegevens van Gallup tonen aan dat het hebben van een “beste vriend” op het werk belangrijker is geworden sinds het begin van de pandemie, zelfs gezien de dramatische toename van werken op afstand en hybride werken. Wat komt er uit de data van Gallup naar voren?
Werknemers die een beste vriend op het werk hebben, doen significant vaker het volgende:
- ze betrekken, enthousiasmeren klanten en interne partners;
- ze krijgen meer gedaan in minder tijd;
- ze ondersteunen een veilige werkomgeving waardoor er minder ongelukken zijn;
- ze innoveren en delen ideeën;
- ze hebben plezier tijdens het werk.
Gallups meest recente bevindingen laten zien dat sinds het begin van de pandemie, er een nog sterker verband is tussen het hebben van een beste vriend op het werk en belangrijke resultaten zoals het aanbevelen van de werkgever, hun intentie om te vertrekken en hun algehele tevredenheid met hun werkplek.
Er lijken dus duidelijke voordelen te zitten aan het hebben van een ‘best friend’ op het werk. Maar dat is niet iedereen gegeven. Het hoeft niet altijd een ‘best friend’ te zijn. In een interessant artikel in TIME laat Jamie Ducharme aan de hand van verschillende onderzoeken zien welke voordelen er verbonden zijn aan het hebben van goede contacten, goede relaties op het werk. Ze haalt onder andere Catherine Heaney aan, een associate professor of psychology aan de Stanford University die onderzoek doet naar de relatie tussen werk en gezondheid. Zij wijst op het belang van verbinding en ondersteuning op het werk. Dat mag van een ‘best friend’ komen, maar dat hoeft volgens haar niet.
De genoemde voordelen van het hebben van vrienden op het werk zijn onder andere:
- hogere tevredenheid op het werk
- hogere prestaties
- lagere kans op burn out
- betere mentale gezondheid
Vriendschappen op het werk zorgen daarnaast voor meer innovatie, gevoelens van psychologische veiligheid en compassie.
Psychologie professor Tessa West (NYU) wijst nog op een ander type vriend op het werk: de bondgenoot. Het komt vooral van pas als je een kl**tzak als collega of baas hebt. De bondgenoot is niet degene met wie je wat gaat drinken, maar meer iemand die de organisatie goed kent en veel sociale connecties hebt die jij niet hebt. Bondgenoten kunnen je zo in contact brengen met andere medewerkers die lijden onder het gedrag van de betreffende collega. Ze kunnen je ook in contact brengen met medewerkers die weten wat er nodig is om anderen te overtuigen dat er een einde moet komen aan dit gedrag.
De andere kant, geen (goede) contacten hebben op het werk is geen gewenste keuze. Eenzaamheid op het werk komt zeker voor, vaker sinds de Corona-periode. Volgens een onderzoek van Microsoft uit 2022 zegt meer dan de helft van de hybride en externe werknemers dat ze minder werkvriendschappen hebben en zich eenzamer voelen sinds ze zijn overgestapt op die werkstijl. Eenzaamheid heeft effect op verschillende zaken, waaronder de mentale gezondheid.
Anderen wijzen erop dat vrienden zijn op het werk ook lastig kan zijn. Emma Seppälä en Marissa King schreven er een aardig artikel over onderbouwt met diverse onderzoeken. Wat doe je als van de twee vrienden er een de leidinggevende over de ander wordt? Hoe voorkom je dat ruzie in de privésfeer tussen de vrienden geen issue wordt op het werk? Of positiever gezien: als er liefde ontstaat? Over dit laatste onderwerp schreef Diana van Asten een column voor Intermediair. Ze gaf daarbij 4 tips:
- Maak beleid over liefde op het werk;
- Spreek mensen aan als je vermoedt dat er meer speelt dan een zakelijke relatie. Vraag wat er speelt en hoe de medewerker(s) hierin staat;
- Maak liefde op het werk bespreekbaar in het team;
- Maak afspraken als er daadwerkelijk sprake is van een relatie tussen collega’s.
Weer terug naar vriendschap op het werk. Wat kun je nu doen om de verbinding te versterken? Hier zijn enkele ideeën uit de aangehaalde artikelen:
- Zorg voor een buddy-systeem. Zeker voor nieuwe medewerkers kan het lastig zijn om te weten wat er precies wordt verwacht, hoe de dingen worden gedaan in de nieuwe organisatie. Buddy’s eraan bijdragen dat nieuwe medewerkers zich snel op hun gemak voelen, sneller productief worden en makkelijker nieuwe mensen in de organisatie leren kennen. Cruciaal hierbij is, zo blijkt uit een onderzoek van Microsoft, de frequentie: vaker elkaar ontmoeten is beter!
- Zorg ervoor dat je elkaar meer ziet. Vriendschappen, verbinding maken: je doet het door elkaar te zien, met elkaar te praten, in elkaars aanwezigheid te zijn. Bij voorkeur in het echt en anders via online Zoom, Teams of Webex.
- Doe kleine acties. Vraag anderen om hun mening over een project waar je aan werkt; stel een vraag aan iemand die je nog niet zo goed kent (Wat heb je gedaan in het weekend?); vier successen tijdens de maandagochtend-vergadering; kijk of je iemand kan helpen die het druk heeft; als leidinggevende kun je ervoor zorgen dat er ook ruimte is voor niet-werkgerelateerde zaken.
- Creëer als organisatie mogelijkheden om vriendschappen tot bloei te laten komen. Leidinggevenden moeten beoordelen hoe factoren zoals prestatieverwachtingen en tijdsdruk het hebben van beste vrienden op het werk ondersteunen (of belemmeren). Hebben medewerkers tijd, mogelijkheden en toestemming om spontane verbindingen te leggen?
- Stel elkaar andere vragen. Hoe gaat het? Goed, en met jou? Ook goed. Je kunt soms beter andere vragen stellen om elkaar beter te leren kennen. Op Werkgelukvragen.nl hebben we in diverse categorieën vragen opgesteld die tot een net wat ander gesprek kunnen leiden.
